Bi?n ch?ng bàn chân ? b?nh nhân ?ái tháo ???ng

Phòng ng?a các t?n th??ng bàn chân: Khi phát hi?n b?t c? t?n th??ng gì
? bàn chân thì b?n c?ng nên ?i khám bác s? ngay, tuy?t ??i không ???c
t? ?i?u tr? vì n?u ?i?u tr? không ?úng cách thì t? m?t t?n th??ng nh?
c?ng có th? tr? thành m?t t?n th??ng l?n, ph?i c?t c?t chân.

Các bi?n pháp chung

B? hút thu?c lá hoàn toàn, càng s?m càng t?t.

Ki?m soát th?t t?t ???ng máu v?i m?c tiêu HbA1C nh? h?n ho?c b?ng 6,5% và không ?? ???ng máu r?i vào vùng nguy hi?m.

?i?u tr? k?p th?i các bi?n ch?ng m?t, th?n, th?n kinh do ?T?.

Phát hi?n s?m bi?n ch?ng m?ch máu ? chân. Ngày nay có nhi?u ph??ng pháp th?m
dò hi?n ??i nh? siêu âm Doppler, ch?p m?ch… có th? phát hi?n ???c h?u
h?t các t?n th??ng m?ch máu ? chân t? giai ?o?n s?m nh?t. N?u có thì
ph?i ?i?u tr? ngay b?ng t?t c? các bi?n pháp có th?.

?i?u tr? phòng x? v?a ??ng m?ch b?ng các thu?c h? lipid máu, aspirin. Hi?u qu?
c?a m?t s? thu?c ???c cho là làm t?ng tu?n hoàn nh? praxilene,
torental… còn nhi?u tranh cãi.

M?t s? bi?n pháp ?? phòng loét chân

M?i t?i nên dành ra 3-5 phút ?? ki?m tra bàn chân list1 có ch? nào b? x??c,
ph?ng r?p… hay không. Dùng m?t chi?c g??ng nh? ?? ki?m tra nh?ng ch?
khó quan sát.

R?a chân hàng ngày b?ng n??c ?m và xà phòng nh?,
sau ?ó lau khô t?ng ngón chân b?ng lo?i kh?n ho?c g?c m?m, lau k? k?
gi?a các ngón chân. Nh? ph?i th? nhi?t ?? n??c b?ng tay, không ???c th?
b?ng chân. Không nên ngâm chân trong n??c.

Có th? xoa chân b?ng các thu?c m? ?? gi? cho da ?m và m?m nh?ng không nên bôi vào k? gi?a các ngón chân.

C?t móng chân th?ng, tránh c?t sát các góc móng mà nên dùng các gi?a ??
gi?a. N?u phát hi?n móng m?c ?âm vào trong thì báo bác s? ngay.

Không nên bôi các lo?i thu?c sát trùng, thu?c kháng sinh ho?c dán các t?m cao lên chân. Không nên ch??m ?m ho?c ch??m ?i?n chân.

Luôn gi? ?m chân, bu?i t?i nên ?i t?t l?ng ?i ng?, mùa ?ông nên ?i t?t ?m và ?i giày.

Không hút thu?c lá ho?c ng?i g?p chân vì có th? làm gi?m máu ??n chân.

?i?u tr? bi?n ch?ng th?n kinh và m?ch máu. U?ng aspirin hàng ngày phòng x? v?a ??ng m?ch.

M?t s? l?i khuyên v? vi?c ch?n giày và t?t

Không bao gi? ???c ?i chân tr?n k? c? ? trong nhà ?? h?n ch? nguy c? b? ch?n th??ng chân.

Ch?n giày c?n th?n: nên ?i mua giày vào bu?i t?i khi chân to nh?t, ch?n giày
v?a c? chi?u r?ng, chi?u dài, v?a c? gót và mõm. Tránh các ki?u giày
m?i nh?n ho?c gót cao. Nên ?i giày da. Khi ?i giày m?i thì ch? nên ?i
m?i 2-3 gi? thì ph?i ki?m tra chân m?t l?n vì có th? b? s?ng ph?ng chân
mà không bi?t. Tr??c khi x? chân vào thì nên ki?m tra b?ng tay phía
trong giày. Không nên bu?c dây giày quá ch?t ho?c quá l?ng.

Khi có bi?n d?ng bàn chân thì nên ??t ?óng lo?i giày ???c thi?t k? riêng.

Nên ?i t?t khô và s?ch, thay t?t hàng ngày. Nên ch?n các lo?i t?t cotton
m?ng ?i mùa hè, tránh các lo?i t?t có l? ho?c có n?p nh?n.

T?t nh?t là b?n hãy ?i khám bác s? chuyên v? bàn chân m?i n?m 1 l?n ?? ???c
ki?m tra phát hi?n nguy c? b? loét chân c?ng nh? ???c h??ng d?n các
bi?n pháp ?? phòng loét chân. Nh?ng bi?n pháp này có th? r?t ??n gi?n
nh?ng n?u ???c th?c hi?n ?úng và ?? thì hi?u qu? s? r?t l?n, có khi c?u
???c c? tính m?ng và cu?c s?ng c?a b?n.

?i?u tr? v?t loét bàn chân
??u tiên và quan tr?ng nh?t là ph?i ki?m soát ???ng máu th?t t?t. Kh?ng ch?
???c ???ng máu trong vùng an toàn s? h?n ch? ???c r?t nhi?u nguy c? b?
loét bàn chân, ??ng th?i làm t?ng kh? n?ng li?n ???c v?t loét.

C?i thi?n tình tr?ng cung c?p máu cho v?t loét, nh?t là các v?t loét do
nguyên nhân thi?u máu b?ng thu?c ví d? u?ng ho?c tiêm truy?n t?nh m?ch
thu?c buvasodil, ho?c nong ?o?n m?ch máu b? h?p ho?c m? b?c c?u n?i
??ng m?ch ?i qua ch? h?p. T?n th??ng m?ch máu càng n?ng thì kh? n?ng
li?n ???c v?t loét càng th?p.

Làm gi?m áp l?c t?i các v? trí b? loét do áp l?c l?n có vai trò r?t quan tr?ng v?i vi?c phòng ng?a các
v?t loét do bi?n ch?ng th?n kinh. Có th? ph?i ph?u thu?t t?o hình l?i
bàn chân, lo?i b? nh?ng ch? chai chân, sau ?ó cho b?nh nhân ?i nh?ng
lo?i giày dép ???c th?a riêng.

?i?u tr? tích c?c khi có d?u hi?u nhi?m trùng b?ng m?t ho?c nhi?u lo?i kháng sinh thích h?p, t?t nh?t là
l?y m? t?i v?t loét ?em ?i c?y ?? xác ??nh lo?i vi khu?n và lo?i kháng
sinh có tác d?ng t?t v?i vi khu?n ?ó. ??ng th?i ph?i tích c?c c?t l?c
t? ch?c ho?i t?, r?ch ???ng thoát m? và d?ch b?n, thay b?ng hàng ngày.
Hi?u qu? ?i?u tr? s? cao h?n khi có s? tham gia ho?c có ý ki?n c?a bác
s? ngo?i khoa.

Các v?t loét r?ng, ?ã b? nhi?m trùng n?ng gây ho?i t? bàn chân ho?c viêm x??ng bàn chân thì ph?i ???c list1 xét ch? ??nh c?t c?t s?m, tránh ?? mu?n có th? gây nhi?m khu?n huy?t.
L?u ý r?ng viêm x??ng ???c coi là m?t bi?n ch?ng n?ng và th?m khám lâm sàng,
ch?p Xquang thông th??ng r?t khó phát hi?n trong 2 – 3 tu?n ??u.

Tóm l?i: Các bi?n ch?ng bàn chân ? BN ?T? là r?t ?a d?ng và th??ng do nhi?u
nguyên nhân ph?i h?p. Các t?n th??ng này dù r?t nh? nh?ng n?u không
???c phát hi?n s?m, ?i?u tr? k?p th?i thì s? n?ng lên r?t nhanh và BN
có nguy c? r?t cao b? c?t c?t chân. ?i?u tr? các bi?n ch?ng bàn chân ?
BN ?T? ph?i là ?i?u tr? toàn di?n c? v? thay ??i l?i s?ng, dùng thu?c,
ch?m sóc t?i ch?, ?ôi khi c?n ph?u thu?t. Tuy nhiên n?u ch?m sóc t?t
bàn chân, th?c hi?n ??y ?? các bi?n pháp phòng ng?a (có khi r?t ??n
gi?n) có th? làm gi?m ???c r?t nhi?u t? l? b? c?t c?t chân